Een nieuwe daling van de huizenprijzen valt niet uit te sluiten volgens president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB). “Ik sluit niet uit dat de prijzen nu een paar maanden omhoog gaan maar straks weer een paar maanden omlaag”, zegt hij in gesprek met het ANP.

Vorig jaar en begin dit jaar werden koopwoningen al flink goedkoper. Die prijsdaling werd vooral ingegeven door het oplopen van de hypotheekrente, waardoor veel mensen minder kunnen lenen voor het kopen van een huis.

Maar de laatste cijfers over de woningmarkt wijzen erop dat de prijzen na maanden van daling juist weer wat opkrabbelen. Koopwoningen zijn nog wel goedkoper dan een jaar terug, maar vergeleken met eerder dit jaar zijn huizenkopers duurder uit.

Volgens Knot laat de ontwikkeling van de huizenprijzen zich momenteel niet zo makkelijk voorspellen. “Seizoenspatronen spelen ook een rol. Het gaat meestal niet in een rechte lijn.” De DNB-baas moet daarnaast bekennen dat hij voordat de prijzen begonnen op te krabbelen eigenlijk een grotere prijscorrectie had verwacht.

Toch voorziet hij nu "geen dramatische daling" van de huizenprijzen. "Daarvoor zitten Nederlanders te goed bij kas". Knot benadrukt dat de werkloosheid nog altijd "superlaag" is. Daardoor hebben de meeste mensen nog steeds werk en dus inkomen te besteden.

Aanbod op de huizenmarkt blijft krap

Maar over het aanbod op de markt is Knot allesbehalve optimistisch, omdat Nederland kampt met een steeds groter huizentekort. "Het is moeilijk om nog een positieve associatie met de woningmarkt te hebben. Er zijn veel te veel Nederlanders die buiten de boot vallen."

Zo hebben starters grote moeite om nog een betaalbaar huis te vinden. Volgens Knot moeten er echt meer huizen bijgebouwd worden, want dat is de enige manier om het woningtekort op te lossen.

"We zien nu dat woningbeleggers zich terugtrekken. Daardoor worden huurwoningen verkocht als koopwoningen. Maar die verschuiving lost uiteindelijk niets op, want er komen dan geen woningen bij", constateert hij. "Het gaat ten koste van de vrije huurmarkt. Maar die is weer heel belangrijk voor de doorstroming. De vrije huurmarkt is eigenlijk de smeerolie van de woningmarkt."

Er is nog wel een lichtpuntje. Puur met het oog op de financiële stabiliteit in Nederland maakt Knot zich geen zorgen over de huizenmarkt. "De situatie is nu heel anders dan in de nasleep van de financiële crisis." Dat komt omdat zelfs bij een stevige prijscorrectie de hypotheek van de meeste huishoudens volgens eerder onderzoek van DNB niet 'onder water' komt te staan.

Lees ook: Stijging huizenprijzen ook terug te zien bij hypotheken: gemiddeld hypotheekbedrag stijgt naar €316.000 in derde kwartaal

Harde stijging lonen loopt ten einde, denkt Knot

Aan de periode waarin de lonen alsmaar harder omhoog gaan, lijkt intussen een einde gekomen, stelt Knot. Hij ziet de "eerste signalen van afnemende loondruk". Volgens hem gaat het om "bemoedigend" nieuws omdat daarmee het risico afneemt op een loon-prijsspiraal, waarbij de lonen de inflatie extra aanjagen.

De DNB-president verwijst onder meer naar onlangs verschenen cijfers van werkgeversvereniging AWVN. Daaruit kwam naar voren dat de lonen in afgesproken cao's in september minder toenamen dan in de nieuwe cao's van een maand eerder. "De loonstijging lijkt te hebben gepiekt in juni. In september wezen de cijfers op een 'lage 7' procent loonstijging. Dat is op zich bemoedigend."

Knot baseert zich ook op de nieuwe looneisen van de vakbonden. Anders dan vorig jaar, na het harde oplopen van de inflatie door de Russische inval in Oekraïne, zet FNV voor het nieuwe cao-seizoen bijvoorbeeld niet meer overal in op ruim 14 procent meer loon. De bonden hebben nu bandbreedtes opgenomen voor het extra salaris dat ze in verschillende branches willen eisen.

Knot vindt dat principe op zich een goede zaak, want in cao's waar eerder nog amper loonstijging is geweest is een stevige loonsverhoging volgens hem nog steeds wel op zijn plaats.

Maar voor cao's waar al 'reparatie' heeft plaatsgevonden, is het met het oog op de inflatie volgens hem beter om niet een te hoge structurele loonsverhoging af te spreken. "Ik heb altijd gezegd dat er best loongroei mag zijn voor koopkrachtherstel, maar het moet geen rem zetten op de gewenste terugkeer naar prijsstabiliteit op de middellange termijn."

Nederland moet oppassen voor loon-prijsspiraal

Eerder dit jaar heeft de DNB-baas al herhaaldelijk gewaarschuwd voor de dreiging van een loon-prijsspiraal. Van zo'n scenario zou sprake zijn als mensen flink meer te besteden krijgen, meer gaan uitgeven en daarmee bedrijven aanzetten om hun prijzen verder op te voeren.

Aanvankelijk was Knot niet zo bang dat de sterkere loonstijging de inflatie verder zou opjagen. Maar later wees hij er toch op dat als de vakbonden met hun toenmalige looneisen hun zin zouden krijgen, een loon-prijsspiraal wel degelijk op de loer lag.

Knot is daarna ook op bezoek geweest bij FNV, vertelt hij. "Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik nu achter de precieze percentages uit de looneis van de vakbond sta. Maar ondanks dat we in de pers weleens wat over elkaar zeggen, bestaat er tussen FNV en DNB een constructieve dialoog."

LEES OOK: Dit doet de huizenprijs bij jou in de buurt in het derde kwartaal van 2023